بازتاب: آشناييتان با
شهيد كاظمي، از كجا آغاز شد؟
رضايي: در
عمليات «طريقالقدس» پاييز سال
1360 بود كه با برادر احمد كاظمي
آشنا شدم. در آن زمان، چند ماهي
ميشد كه فرمانده سپاه شده بودم.
ايشان در اين عمليات مسئوليت
مستقيمي نداشت و به شكل كمكي با
يكي از فرماندهان عمليات «طريقالقدس»
همكاري ميكرد.
با توجه به شناخت روحيات احمد
كاظمي، ايشان را به فرماندهي يك
يگان گماشتم و در فتحالمبين نيز
او را فرمانده تيپ 8 نجف قرار
دادم كه البته بعدها تيپ 8 نجف
اشرف، پس از چند عمليات، از
نخستين تيپهايي بود كه به لشكر
تبديل شد.
بازتاب: چه
خصوصيات و ويژگيهايي در احمد
كاظمي، وي را نسبت به ديگران
برجسته ميكرد؟
رضايي:
بايد گفت كه احمد كاظمي از نظر
تخصصي و فني و نظامي، يك كارشناس
عملياتي برجسته بود، به گونهاي
كه هميشه بيش از يك فرمانده لشكر
در عملياتها، اظهارنظر ميكرد و
به واقع نظرياتش كاملا منطقي بود.
در بعد تاكتيكي نيز نوآوري و
خلاقيت بسياري از خود نشان ميداد؛
چه از لحاظ خطشكني و چه از لحاظ
پيشروي در عمق جبهه دشمن.
ويژگي ديگر شهيد كاظمي، جنبه
معنوي و روحاني ايشان بود كه وي
را به يك مجاهد تبديل كرده بود.
ديگر آنكه وي يك تحليلگر سياسي
بود كه مسائل سياسي داخلي و خارجي
را به خوبي دريافت و تحليل ميكرد.
او اخبار سياسي را از راديو عراق
و «بي.بي.سي» هم تعقيب و آنها را
تحليل ميكرد.
بازتاب: در كدام
مقاطع حساس و نقاط عطف دفاع مقدس،
شهيد كاظمي نقش مؤثري داشت؟
رضايي:
نخستين نقطه عطفي كه احمد كاظمي
در آن برجسته شد، عملكرد موفق
ايشان در عمليات «ثامنالائمه(ع)»
بود. او در محور جنوبي اين عمليات،
عوامل تحت امرش را به خوبي
فرماندهي كرد و اهداف مورد نظر را
به تصرف درآورد. دومين عمليات
موفق ايشان در «فتحالمبين» بود.
وي از تنگه «زليجان» دشمن را
محاصره و مقر فرماندهي را منهدم
كرد و سرانجام تنگه «رقابيه» را
گشود. موفقيت ايشان در اين عمليات،
در كل محورهاي ديگر «فتحالمبين»
اثر گذاشت، چراكه توانسته بود با
لشكر خويش، به جاده «فكه» و
ارتباطات رادار نزديك شود و عقبه
ديگر لشكرهاي دشمن را كه از اين
جاده تدارك ميشدند، تهديد كند و
خلاصه آنكه باعث تزلزل در كل
محورهاي ديگر درگيري دشمن شود.
عمليات
بعدي، «بيتالمقدس» و آزادي
خرمشهر بود. لشكر ايشان هم در
مرحله نخست عمليات و هم در مرحله
آخر آن، توانست نقش فوقالعادهاي
ايفا كند به گونهاي كه در روزهاي
پاياني درگيري «بيتالمقدس» كه
نيروهاي ايراني، توان كافي براي
آزادي خرمشهر نداشتند و تقاضاي
چند هفته بازسازي را از فرماندهي
داشتند، ايشان توانستند با كمك
شهيد حسين خرازي ـ بنا بر دستوري
كه به ايشان داده بود ـ آخرين
مرحله عمليات آزادسازي خرمشهر را
انجام دهند. ايشان توانستند
نيروهاي عراقي را در خرمشهر
محاصره و شهر را آزاد كنند و
اينگونه بود كه در همه عملياتها
تا پايان جنگ، وي بدون استثنا نقش
فعال و موفقي داشت؛ وي از افراد
مؤثر در آزادسازي خرمشهر بود و
اين شهر تا ابد، مرهون رشادت
كاظمي است.
بازتاب: شيوه
عملكرد و فرماندهي كاظمي چه
خصوصياتي داشت؟
رضايي:
كاظمي از شيوه «فرماندهي در صحنه»
پيروي ميكرد، به گونهاي كه
هميشه خود پيشتر از رزمندگان حركت
ميكرد. وي نه تنها در خط مقدم و
در جنگ نزديك با نفرات دشمن ميجنگيد،
بلكه د رتلاش بيوقفه و شبانهروزي
براي آماده كردن بخشهاي مختلف
لشكر، از آتش توپخانه تا زرهي و
پياده، حضور فعال و مستقيم بود.
وي همچنين از تأمين آب و غذاي
رزمندگان تا تهيه مهمات و فشنگ
بسيجيها و طرحهاي تاكتيكي و آتش
توپخانه، همه را از نزديك و
مستقيم با نظارت و مديريت ميكرد.
بازتاب: خصوصيات
اخلاقي كاظمي در فرماندهي چه
تفاوتي با ديگران داشت؟
رضايي:
بايد اذعان كرد، احمد كاظمي، فردي
بسيار باغيرت بود. براي وي بسيار
سخت بود در عملياتي كه با فتح
همراه نبود و ناچار ميشد به
نيروهايش دستور عقبگرد دهد، عقبنشيني
كند؛ بنابراين در اين موقعيت، ما
حتي فرماندهان ديگر را ميفرستاديم
كه او را برگردانند تا براي
عمليات بعدي آماده شود. يادم ميآيد
در «كربلاي 4» پس از دو ساعت از
آغاز درگيري، متوجه لو رفتن منطقه
شديم و به دنبال آن، دستورهاي
لازم براي عقبنشيني يگانها را
صادر كرديم و لشكرها موظف شدند تا
پيش از روشن شدن هوا به مقرهاي
اصلي خود برگردند، اما كاظمي زير
بار نرفت، چون برايش بسيار سخت
بود. او حتي با تعدادي از يارانش
به روخانه زد و از آنجا عبور كرد
و قصد داشت انفرادي با دشمن بجنگد
و البته تا وسط روخانه اورند هم
رفت، اما براي جلوگيري از ايجاد
احساس تمرد، بازگشت.
بازتاب: جداي از
حضور در ميدان جنگ، شهيد كاظمي چه
نگاهي به مسائل داخلي كشور داشت؟
رضايي:
كاظمي در ابعاد امنيت داخلي نيز
فردي بسيار مسلط بود، به گونهاي
كه در سال 1372 كه به كردستان
اعزام شد، در مدت سه سال هم منطقه
را از نظر نظامي، امن كرد و هم در
يك لشكركشي به داخل خاك عراق و
محاصره مركز فرماندهي نيروهاي
ضدانقلاب كه در عراق مستقر بود،
از آنان تعهد سياسي گرفت كه دست
از مبارزه مسلحانه بكشند.
بازتاب: ديدگاه
كاظمي نسبت به ولايت، امام و
رهبري چگونه بود؟
رضايي:
وي نسبت به ولايت و رهبري نظام،
اعتقاد فوقالعاده محكمي داشت به
گونهاي كه در حوادث سياسي اصفهان
و نجفآباد، كوچكترين تزلزلي به
خود راه نداد و از رهبري حمايت
كرد. با وجودي كه تعدادي از
دوستانش از اين اعلام موضع صريح
وي ناراحت شدند، اما ايشان پيروي
خود از صراحت را كامل اعلام كرد.
البته عدهاي هم كه خود را ولايتي
معرفي ميكردند، عليه وي جوسازيهايي
كردند، اما ادعاي آنان بياساس
بود و كاظمي از وفادارترين افراد
به نظام، امام و ولايت بود.
بازتاب: آيا
چنین جوسازیهایی برای كاظمي در
سپاه هم وجودداشت؟
رضايي:
قدر و منزلت وي در سپاه كاملا
رعايت نشد. استعداد ايشان فراتر
از نيروي هوايي بود و حتي از
نيروي زميني كه در اين اواخر عهدهدار
فرماندهي آن شد، فراتر بود. البته
بايد گفت در هر سازماني، اختلافنظرهايي
وجود دارد و در مورد ايشان هم،
اين عامل باعث شد تا از توانايي
ايشان به اندازه كافي استفاده
نشود. ناگفته نماند كه به دليل
شناختي كه رهبري از توانايي ايشان
داشتند و با نظر ايشان، چند ماه
پيش به مسئوليت نيروي زميني منصوب
شد.
بازتاب: احمد
كاظمي را چگونه توصيف ميكنيد؟
رضايي:
زندگي كاملا زاهدانهاي داشت و به
دنبال جمعآوري ثروت نبود. با
خانوادهاش بسيار دوستانه برخورد
ميكرد و به آنان كمك ميرساند.
با زيردستانش از پاسدار گرفته تا
سرباز وظيفه، با احترام و محبت
برخورد ميكرد و حتي با آنان
مشورت ميكرد و احترام بسياري
برايشان قايل بود.
بازتاب: رابطه
كاظمي با شما چگونه بود؟
رضايي:
بسيار صميمي و نزديك بود، به گونهاي
كه هنگامي كه در فعاليتهاي سياسي
دچار مشكل ميشدم و نميتوانستم
با كسي درددل كنم، با وي در ميان
ميگذاشتم. علاقه فوقالعادهاي
به او داشتم و او را نزديكترين
فرد به خود ميدانستم.
بازتاب: شهادت
احمد چه اثري بر جاي گذاشت؟
رضايي:
شهادت وي، پيام تكاندهندهاي
براي دوستان و ياران بود، به گونهاي
كه آنان را بار ديگر به ارزشهاي
دفاع مقدس بازگرداند و آن ارزشها
را زنده كرد. شهادت احمد، مانند
شوكي بود بر رزمندگان و ايثارگران
و براي آنان گذشته را زنده كرد.
در سطح جامعه هم نوعي بيداري نسبت
به فرزندان گمنام و قهرمان ملت
ايران بود و مردم دريافتند، در
ميان آنان هستند چهرههاي
پرافتخار و گمنامي كه زندگي خود
را وقف امنيت و سربلندي ملت ايران
كردهاند.